Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik

29 Aralık 2018 Tarih ve 30640 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile 01.01.2019 tarihinde yürürlüğe girmek üzere bazı değişiklikler getirilmiştir.

1- Yönetmeliğin 11. Maddesi değiştirilerek, Yapı denetim kuruluşunun denetleyebileceği toplam yapı inşaat alanı 360.000 m2 ile sınırlandıırlmıştır.

MADDE 11 – (1) Yapı denetim kuruluşunun denetleyebileceği toplam yapı inşaat alanı 360.000 m²’yi geçemez. Ancak yapı denetim kuruluşunun üzerinde bulunan işlerin toplamı denetleme yetki sınırını aşmamış ise, görevlendirileceği son bir yapı ile toplam yapı inşaat alanı sınırının kuruluş için aşılabilmesi mümkün olmakla birlikte kendileri için belirlenen yetki sınırının altına düşene kadar başkaca bir yapının denetim işini üstlenemezler.”

2- Yönetmeliğin 12. Maddesinin 3. Fıkrası değiştirilerek, bir ilde faaliyet gösterecek Yapı Denetim Firması sayısı en az 5 olmak üzere belirlenmiş, alt sınır getirilmiştir. Ancak, geçici madde 14 ile bu belgeyi edinmiş olan kuruluşların edinilmiş hakları saklı tutulmuştur.

(3) Merkez Yapı Denetim Komisyonunca Kanunun uygulandığı her il için o ilde faaliyet gösterebilecek yapı denetim kuruluşu sayısı hesap edilir. Bu sayı, o ilde hesap tarihi itibarıyla toplam denetlenen inşaat alanının kuruluş yetki sınırı olan 360.000 m²’ye bölünmesi ve elde edilen sonucun % 10’u oranında artırılmasıyla bulunur. Küsuratlar, bir üst tam sayıya tamamlanır. Bir ilde faaliyet gösterebilecek yapı denetim kuruluşu sayısı beşten az olamaz.”

3- Yönetmeliğin 12. maddesine eklenen 8. Fıkra ile Denetim izin belgesi geçici olarak alınan kuruluşlar, 180 gün içerisinde eksikliklerini tamamlayamazsa, başvurusu, başvuru listesinin en alt sırasına gerilemektedir.

(8) Denetim izin belgesi geçici olarak geri alınan kuruluş, belgesinin geri alındığı tarihten itibaren 180 takvim günü içerisinde eksikliklerini tamamlayarak yapı denetim izin belgesini talep etmezse Bakanlıkça o il için belge almak üzere başvuruda bulunan kuruluşlara dair yapılan sıralamanın sonuna yerleştirilir.”

4- Yapı Denetimi Hizmet Sözleşmeleri Hakkında Fesih Koşulları    Yönetmeliğin 21. Maddesine eklenen 3. Fıkra ile açıkça sayılmıştır.

“(3) Yapı denetimi hizmet sözleşmeleri ancak aşağıdaki hallerde feshedilebilir:

1. a) Sözleşmenin taraflarının sözleşme hükümlerine uymaması.
2. b) Yapının mülkiyetinin değişmesi.
3. c) Yapı denetim hizmet sözleşmesi imzalandıktan sonra yapı sahibinin, en az iki ay süreyle yapı ruhsatı almaması ve bunu müteakip yapı ruhsatı almaktan vazgeçtiğini ilgili idaresine bildirmesi.

ç) Yapı denetim kuruluşunun yazılı uyarısına rağmen yapı müteahhidinin ruhsat ve ekleri ile mevzuata aykırılığa devam etmesi.

1. d) Yapının inşasının herhangi bir nedenle en az 6 ay süreyle devam etmemesi.
2. e) Yapı denetim kuruluşunun o yapı için istihdam etmesi gereken denetim personelini en az bir ay süreyle eksik tutması.
3. f) Yapı ruhsatının iptal edilmesi.
4. g) Yapı denetim kuruluşunun o yapı nedeniyle yeni iş almaktan men cezası alması.

ğ) Yapı denetim kuruluşunun izin belgesinin vize süresi dolduktan sonraki 30 takvim günü içinde vizesini yaptırmaması.

1. h) Yapı denetim kuruluşunun izin belgesinin Bakanlıkça geçici olarak geri alınması veya iptal edilmesi.

ı) Bakanlıkça yapı denetim kuruluşunun o yapı için görevlendirilmesinin kaldırılması.”

5- Ayrıca, yönetmeliğin 23. Maddesinin 1., 5., 7., 8., ve 10. Fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. Öncelikle 1. Fıkra ile inşaatın başlaması için öngörülen süreden itibaren 5 yıl içerisinde yapı tamamlanamaz ve ruhsat yenilenmezse, sözleşmenin kendiliğinden sona ereceği düzenlenmiştir.

(1) Yapı ruhsatı alındıktan sonra iki yıl içinde inşaata başlanmadığı veya başlandığı halde, başlama müddeti ile birlikte beş yıl içinde yapı bitirilemediği ve bu süre içerisinde ruhsat yenilenmediği takdirde, yapı sahibi ile yapı denetim kuruluşu arasında akdedilen sözleşme başkaca bir bildirime gerek kalmaksızın kendiliğinden sona erer. Bu durumdaki işler için ilgili idare tarafından onaylanmış seviye tespiti İl Yapı Denetim Komisyonuna gönderilir. Söz konusu işin inşaat alanı, yapı denetim kuruluşu ile birlikte, denetçi mimar ve mühendisleri ile yardımcı kontrol elemanlarının sorumluluğu altında bulunan inşaat alanından minha edilir. Yapı sahibi, yeni bir yapı denetim hizmet sözleşmesi imzalayarak işe devam edebilir.”

5. fıkra ile sözleşmenin feshinin, noter ihbarnamesi aracılığıyla yapılacağı ve karşı tarafa, ilgili idareye (yüksek olasılıkla belediyeye), Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğüne bildirilmesi şartı getirilmiştir.

(5) Yapı denetim hizmet sözleşmesinin fesih işlemi noter ihbarnamesi ile karşı tarafa, ilgili idareye, ilgili Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğüne dağıtımlı olarak bildirilmek suretiyle yapılır.

7. ve 8. Ve 10. Fıkralar ile feshin ardından yapı tatil tutanağı düzenlenmesi şartı getirilmiştir. Yapı Denetim Kuruluşunun izin belgesi iptal edildiği takdirde, devam eden inşaatlar için yeni bir kuruluş ile sözleşme imzalanması şarttır. Aksi halde yapının devamına izin verilmez.

“(7) Fesih sonrasında, ilgili idarece yapı tatil tutanağı tanzim edilerek, yapı ile ilgili her türlü belge (yapıya ilişkin bilgi formu, ruhsat, hakediş raporu, fesihle ilgili yazışmalar, seviye tespit tutanağı ve yapı tatil tutanağının tasdikli suretleri) bir görüş yazısı ekinde Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğüne gönderilir.

(8) Yapı denetimi hizmet sözleşmesi feshedilen yapı hakkında ilgili idaresince yerinde inceleme yapılarak, yeni bir yapı denetim hizmet sözleşmesi imzalanana kadar yapının devamına izin vermemek üzere yapı tatil tutanağı düzenlenir. Yapıda ruhsat ve eklerine aykırı bir imalatın tespiti halinde, yapının seviyesi belirlenerek hazırlanacak olan ve aykırılıkla ilgili tespitleri de içeren ek-29 form-27’de yer alan “Yapı Tespit ve İnceleme Tutanağı” hazırlanarak Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğüne gönderilir. Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğünce söz konusu yapı için Kanun ve ilgili yönetmelik hükümleri doğrultusunda yapılan inceleme sonucunda, görev ve sorumlulukların yerine getirilmediğinin tespiti halinde hazırlanacak olan “Teknik İnceleme Raporu” İl Yapı Denetim Komisyonuna gönderilir.

(10) İzin belgesi iptal edilen yapı denetim kuruluşunun denetim sorumluluğu altında olup inşai faaliyeti devam eden veya yapı denetimi hizmet sözleşmesi fesih edilen işler için yapı sahibi tarafından yeni bir yapı denetim kuruluşu ile sözleşme akdedilir. Yeni bir yapı denetim kuruluşu görevlendirilmeksizin yapının devamına hiçbir surette izin verilmez. İlgili idarece, ilk ruhsat numarası yazılmak kaydıyla yeni bir yapı ruhsatı tanzim edilir. Yeni ruhsatın ekine ek-22’de gösterilen form-20’ye uygun seviye tespit tutanağı tanzim edilerek konulur.”

Av. Nahide Esra DANIŞMAN